Kripto Para Nedir?

Kripto para,  takas işlemlerinde kullanılabilen, güvenlik için kriptoloji bilimine bağlı  olan, dijital, şifrelenmiş bir sanal para birimidir. Kripto paralar organik bir yapıdadır, herhangi bir hükümet ya da merkezi otorite tarafından yönetilmemektedir. Bu durumda da  ülkelerin ekonomilerine bağımlı kalmadığı için çok fazla ilgi görmektedir. Ancak şunu belirtmek gerekir ki kripto paralar,  örnek olarak Bitcoin sürekli değerlenen yüksele ve mutlak değer getiren bir yatırım aracı değildir, döviz ve borsa ile karıştırılmaması önemlidir.

Son yıllarda en popüler gündem maddesi olan Bitcoin ile kripto paralar birçok kişinin ve yatırımcıların dikkatini çekmiştir. Aslında geçmişte ve günümüzde bireyler tarafından banka kartları, kredi kartları, sanal kartları ve sanal ortamda yapılan tüm işlemlerde sanal para kullanılıyordu. Bankaların kasasından fiziki olarak para giriş – çıkışı olmadan sanal olarak para harcanıyordu. Bir bakıma sanal paralar harcanarak şifrelenmiş ortamlarda rakamlar değiştirilmiş oluyordu.

İlk madeni paranın  M.Ö. 7. Yüzyılda Türkiye’nin batısında Anadolu’da yaşamış ve zengin bir halk olan Lidya’lılar tarafından bulunduğu bilinmektedir. Ancak kripto paralarının tarihine dair net bilgiler maalesef henüz tam olarak bilinmemektedir.

İlk krirpto para olan Bitcoin’in kurucusu olarak “Satoshi Nakamoto” ismi veriliyor olsa da kimi ya da neyi temsil ettiği bilinmemektedir. Şöyle ki takma isim “Satoshi Nakamoto” olan bir kişi veya grup tarafından gelişitirilmiş açık kaynak kodlu bir yazılım olduğu düşünülmektedir.

Kripto paraların üretim işlemi madencilik (mining) yoluyla oluyor ancak bu fiziki olarak madencilik gibi olmasa da matematik problemlerinin çözümleri yazılımlar tarafından yapılmaktadır. Gerekli teknoloji sistemlere sahip her kişi kripto para üreticisi olabilir. Ancak kripto para üretiminde sınırlama bulunmaktadır çünkü her gün talep artmakta ve bulunması zorlaşımakta ve daha küçük paylara bölünmektedir.

Kripto paranın güvenli midir ? Yasal mıdır?

Kripto paraların güvenirliğinin temelini kelime anlamı ‘’blok zinciri’’ anlamına gelen ‘’blockchain’’ teknolojisine dayanmaktadır.  Kripto paraların karşı karşıya oldukları en büyük risk fiziksel bilgisayarlarda yer alan ve sanal bir cüzdana aktarılmamış olan kripto paraların bu bilgisayarların çökmesi sonucunda kaybolması ihtimalidir. Bir başka olabilecek risk; milyar dolarları bulan ve aşan işlem hacimleri  kripto paraların hacklenme riskini de taşıyor olmasıdır.

Kripto paraların yasal olma durumu ise ülkeden ülkeye farlılık göstermektedir. Bazı ülkelerde yasal olma durumu belirsiz  ya da değişken olabiliyor. Ancak yine bazı ülkelerde kullanımına ve ticaretine izin verilmektedir. Türkiye Cumhuriyeti devleti tarafından Bitcoin kullanımına herhangi bir yasak ya da kısıtlama getirilmemiştir.

Bir önceki yazımız olan EFT, Havale, Virman Nedir? başlıklı makalemizde eft, eft nedir ve havale hakkında bilgiler verilmektedir.